- Đại cương
Viêm phổi là hiện tượng viêm nhiễm của nhu mô phổi bao gồm: viêm phế nang, túi PN, ống PN, tổ chức liên kết khe kẽ và viêm tiểu phế quản tận.
Bệnh nhân nếu không được phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời có thể say ra một trong các biến chứng sau:
– Sốc nhiễm khuẩn
– Xẹp phổi
– Áp xe phổi
– Tràn dịch màng phổi, tràng dịch màng ngoài tim.
- Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ
– Do phế cầu, Phế cầu khuẩn bình thường vẫn khu trú đường hô hấp. Khi gặp điều kiện thuận lợi như giảm khả năng miễn dịch cơ thể, giảm cơ chế chống đỡ của đường hô hấp… Vi khuẩn trở nên gây bệnh viêm phổi thùy thường gặp ở người trẻ và gây phế quản phế viêm hay gặp ở trẻ em và người già
– Do liên cầu, tụ cầu thường gây bệnh ở trẻ em, người già yếu, hậu phát sau viêm họng, viêm xoang, sởi, cúm, ho gà, v.v…
Các yếu tố nguy cơ:
– Do thời tiết lạnh
– Tăng tiết dịch nhầy đường hô hấp
– Bệnh nhân có ức chế miễn dịch: do dùng thuốc corticoid, thuốc chống ung thư, thuốc ức chế miễn dịch, bệnh suy giảm miễn dịch mắc phải
– Thuốc lá, nghiện rượu
– Nằm bất động lâu- Giảm phản xạ ho:
– Bệnh nhân ăn bằng sonde dễ bị viêm phổi do vi khuẩn dễ xâm nhập
– Người già, người suy kiệt, giảm sức đề kháng của cơ thể.
– Nhiễm virus đường hô hấp trên: như cúm
- Triệu chứng
– Sốt: có thể sốt nhẹ đến sốt cao
– Đau ngực, ho, khó thở
– Cận lâm sàng: Chụp Xquang:thấy hình ảnh viêm
- Giáo dục sức khỏe
4.1. Hướng dẫn chế độ dinh dưỡng
Thức ăn giàu chất dinh dưỡng như thịt, cá , trứng , sữa, rau xanh, chất khoáng. Tránh kiêng khem, chế biến thức ăn sao cho phù hợp với khẩu vị của bệnh nhân. Thức ăn lỏng, ấm, dễ tiêu, nếu bệnh nhân mệt mỏi không muốn ăn, phải chia nhỏ nhiều bữa ăn để đảm bảo đủ lượng trong ngày.
4.2. Hướng dẫn trong thời gian nằm viện
Bệnh nhân nghỉ ngơi tại giường trong giai đoạn sốt. Giải thích cho bệnh nhân vận động luyện tập theo mức độ tăng dần.Tránh làm việc qua sức, khuyến khích bệnh nhân tập thở sâu, tập ho, tập làm giãn nở phổi, làm sạch phổi và phục hồi chức năng hô hấp. Thường xuyên vệ sinh và chăm sóc môi, miệng và mũi. Không để bệnh nhân bị rét run, bị gió lùa, khi vệ sinh da phải dùng nước ấm. . Khi có biểu hiện bất thường hoặc cần hỗ trợ của điều dưỡng thì liên hệ bằng cách bấm chuông Tuân thủ nghiêm túc y lệnh của thầy thuốc
4.3. Hướng dẫn cách phòng bệnh
Giải thích tác hại của hút thuốc, khuyên bệnh nhân bỏ thuốc. Hướng dẫn bệnh nhân để tránh quá bị kiệt sức, bị ảnh hưởng do lạnh quá đột ngột, tránh uống rượu vì những tình trạng này làm giảm sức đề kháng của cơ thể. Khuyên bệnh nhân tiêm phòng cúm, vì cúm làm tăng khả năng bị viêm phổi.
4.4. Chăm sóc sau khi ra viện
Bệnh có thể khỏi hoàn toàn nếu được điều trị, chăm sóc tích cực, thể trạng tốt, song bệnh nhân cần phải tuân thủ tốt hướng dẫn của bác sĩ và điều dưỡng.
Khuyên bệnh nhân duy trì sự đề kháng tự nhiên của cơ thể bằng: ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, nghỉ ngơi đầy đủ, hợp lý vì sau khi bị viêm phổi bệnh nhân rất dễ bị nhiễm khuẩn đường hô hấp trở lại. Sau khi ra viện nếu bệnh nhân có các triệu chứng: ho, sốt, đau tức ngực, mệt mỏi nhiều… cần đến cơ sở y tế khám ngay.
Hẹn nhân quay trở lại chụp lại XQ phổi sau 4 tuần.
