Đái tháo đường thai kỳ là tình trạng rối loạn chuyển hóa đường trong quá trình mang thai. Tình trạng này thường được phát hiện khoảng tháng thứ 4 của thai kỳ. Đái tháo đường thai kỳ được chẩn đoán khi:
– Đường máu lúc đói > 5,1 mmol/l
– Hoặc Đường máu sau làm nghiệm pháp dung nạp đường 1h > 10,0 mmol/l
– Hoặc Đường máu sau làm nghiệm pháp dung nạp đường sau 2h > 8,5 mmol/l
– Đái tháo đường thai kỳ nếu không được phát hiện và kiểm soát tốt có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của mẹ và thai nhi như:
– Đường máu lúc đói > 5,1 mmol/l
– Hoặc Đường máu sau làm nghiệm pháp dung nạp đường 1h > 10,0 mmol/l
– Hoặc Đường máu sau làm nghiệm pháp dung nạp đường sau 2h > 8,5 mmol/l
– Đái tháo đường thai kỳ nếu không được phát hiện và kiểm soát tốt có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của mẹ và thai nhi như:
Tuy nhiên mẹ bầu cũng không cần quá lo lắng bởi chúng ta có thể phòng tránh đái tháo đường thai kỳ bằng một chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh.
Hình minh họaTrước hết, chúng ta cần thay đổi chế độ ăn, áp dụng chế độ dinh dưỡng đúng cách để giúp đường máu kiểm soát tốt:
– Hạn chế ăn chất tinh bột: Tinh bột chiếm 35-45% tổng số năng lượng của cơ thể. Chúng ta có thể chọn loại có chỉ số tăng đường máu thấp như Bánh mỳ 100% ngũ cốc hoặc bánh mỳ lúa mạch đen, bột yến mạch, cám yến mạch, lúa mạch, lúa mỳ, khoai lang, củ từ, đậu hà lan, quả đậu…
– Hạn chế nhóm thực phẩm có chỉ số đường máu cao: bột bắp, bột gạo tinh, ngũ cốc ăn sáng, gạo tẻ, mỳ gói, mỳ ống, khoai lang đỏ, bí ngô, bánh quy, bánh gạo.
– Chia bữa ăn thành 3 bữa chính và 2-3 bữa phụ. Kalo: 30% cho bữa sáng, 30% cho bữa trưa, 20% cho bữa tối và 20% cho bữa phụ.
– Chọn thức ăn nhiều chất xơ, rau xanh, ít chất béo bão hòa. Tránh ăn thức ăn nhiều đường (bánh kẹo, nước ngọt, trái cây nhiều đường). Dinh dưỡng đủ 5 món: rau củ, ngũ cốc, đạm, sản phẩm sữa và hoa quả. Bổ sung multivitamin với sắt, acid folic, calcium.
Bên cạnh chế độ ăn, chúng ta cần kết hợp với việc theo dõi đường máu thường xuyên để xem đã đạt được mục tiêu kiểm soát đường máu lúc đói < 5,3 mmol/l và đường máu sau ăn 2h < 6,6mmol/l, và HbA1c < 6,5% hay chưa.
Khi chúng ta đã thay đổi tích cực mà đường máu vẫn chưa đạt được mục tiêu thì việc tiêm Insulin là cần thiết và bắt buộc để đảm bảo sức khỏe và an toàn cho mẹ bầu và thai nhi. Khi đó, các mẹ bầu cần nhập viện để bác sĩ theo dõi và xác định liều tiêm Insulin phù hợp với mình. Mẹ bầu cần phải đến khám lại sau sinh 6 tuần để xác định tình trạng rối loạn đường máu của mình còn hay đã hết để có hướng điều trị tiếp theo và lâu dài.
– Hạn chế ăn chất tinh bột: Tinh bột chiếm 35-45% tổng số năng lượng của cơ thể. Chúng ta có thể chọn loại có chỉ số tăng đường máu thấp như Bánh mỳ 100% ngũ cốc hoặc bánh mỳ lúa mạch đen, bột yến mạch, cám yến mạch, lúa mạch, lúa mỳ, khoai lang, củ từ, đậu hà lan, quả đậu…
– Hạn chế nhóm thực phẩm có chỉ số đường máu cao: bột bắp, bột gạo tinh, ngũ cốc ăn sáng, gạo tẻ, mỳ gói, mỳ ống, khoai lang đỏ, bí ngô, bánh quy, bánh gạo.
– Chia bữa ăn thành 3 bữa chính và 2-3 bữa phụ. Kalo: 30% cho bữa sáng, 30% cho bữa trưa, 20% cho bữa tối và 20% cho bữa phụ.
– Chọn thức ăn nhiều chất xơ, rau xanh, ít chất béo bão hòa. Tránh ăn thức ăn nhiều đường (bánh kẹo, nước ngọt, trái cây nhiều đường). Dinh dưỡng đủ 5 món: rau củ, ngũ cốc, đạm, sản phẩm sữa và hoa quả. Bổ sung multivitamin với sắt, acid folic, calcium.
Bên cạnh chế độ ăn, chúng ta cần kết hợp với việc theo dõi đường máu thường xuyên để xem đã đạt được mục tiêu kiểm soát đường máu lúc đói < 5,3 mmol/l và đường máu sau ăn 2h < 6,6mmol/l, và HbA1c < 6,5% hay chưa.
Khi chúng ta đã thay đổi tích cực mà đường máu vẫn chưa đạt được mục tiêu thì việc tiêm Insulin là cần thiết và bắt buộc để đảm bảo sức khỏe và an toàn cho mẹ bầu và thai nhi. Khi đó, các mẹ bầu cần nhập viện để bác sĩ theo dõi và xác định liều tiêm Insulin phù hợp với mình. Mẹ bầu cần phải đến khám lại sau sinh 6 tuần để xác định tình trạng rối loạn đường máu của mình còn hay đã hết để có hướng điều trị tiếp theo và lâu dài.
ST
