- Đại cương
Viêm màng não mủ là bệnh thường gặp trong các nhiễm trùng thần kinh.
Bệnh do vi khuẩn xâm nhập vào màng não, gây viêm và làm thay đổi tính chất của dịch não tủy.
Bệnh thường diễn biến cấp tính.
2. Nguyên nhân
– Viêm màng não do não mô cầu: N.meningitidis là căn nguyên gây viêm màng não khá phổ biến.
– Viêm màng não do phế cầu: Phế cầu (S.pneumoniae) là tác nhân chính gây VMN thường gặp ở người lớn
– Viêm màng não do Streptococcus suis: Lây truyền từ lợn sang người. Thường do tiếp xúc với lợn ốm, lợn chết hoặc ăn tiết canh lợn, thịt lợn ốm, thịt lợn chết chưa được nấu chính.
- Triệu chứng
– Sốt: Sốt cao 39 – 400C, đôi khi sốt cao kèm rét run, co giật
– Hội chứng màng não:
– Nhức đầu
– Buồn nôn và nôn: xuất hiện muộn hơn đau đầy, nôn không thường không liên quan đến bữa ăn.
– Rối loạn tiêu hóa: Táo bón, đôi khi tiêu chảy.
– Các dấu hiện màng não kích thích: nằm tư thế cò súng…
– Dấu hiệu tinh thần do não bị kích thích: Rối loạn ý thức …
– Cận lâm sàng: Chọc dịch não tủy (Màu sắc: đục, ám khói hoặc lờ như nước vo gạo)
- Giáo dục sức khỏe
4.1. Hướng dẫn chế độ dinh dưỡng
– Cho người bệnh ăn uống, vệ sinh tại giường ở tư thế nằm.
– Cho người bệnh ăn đủ các chất dinh dưỡng, thức ăn dễ tiêu: ăn các thực phẩm giàu omega 3 như: cá hồi, đậu, trứng…, các thực phẩm này có tác dụng rất lớn cho việc phục hồi chức năng của não.
– Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin: rau củ, hoa quả tươi giúp người bệnh có thêm sức đề kháng. Đặc biệt người bệnh viêm màng não mủ không được ăn các thực phẩm sống chưa được chế biến kỹ như: tiết canh, gỏi…
– Không sử dụng các chất kích thích: rượu, thuốc lá, cà phê
4.2. Hướng dẫn chế độ nghỉ ngơi, vận động
– Cần chăm sóc, sinh hoạt tại giường
– Vận động tay chân, các khớp, vỗ rung.
– Chú ý vệ sinh:
+ Vệ sinh mắt mồm miệng để tránh bội nhiễm
+ Vệ sinh da, xoay trở để chống loét
4.3. Hướng dẫn điều trị tại bệnh viện
– Để điều trị thành công cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa bác sỹ và người bệnh
– Dùng thuốc đúng theo y lệnh, báo cáo với bác sĩ những bất thường gặp phải để bác sĩ có điều chỉnh kịp thời (xin ý kiến bác sĩ điều trị).
– Tuân thủ chặt chẽ theo lời khuyên về chế độ ăn, tập luyện.
4.4. Hướng dẫn cách phòng bệnh và chăm sóc sau khi ra viện
– Phát hiện và điều trị sớm các nhiễm trùng tai – mũi – họng, hô hấp.
– Chăm sóc răng miệng, điều trị các bệnh nha khoa.
– Tiêm chủng: Hiện nay trên thị trường có vaccine phòng Hemophilus influenzae và phế cầu.
– Cải thiện môi trường sống, giữ gìn vệ sinh cá nhân.
– Nơi đang ở có bệnh viêm màng não mủ, cần cách ly người bệnh, mọi người cần đeo khẩu trang (kể cả người bệnh và người lành). Môi trường sống ở nơi có người bệnh viêm màng não mủ cần được phun thuốc diệt vi khuẩn. Các dụng cụ, đồ dùng sinh hoạt của người bệnh cần vệ sinh, tẩy uế thật sạch như ngâm vào nước đang đun sôi hoặc ngâm vào dung dịch cloramin B…
Khi thấy bất kỳ dấu hiệu gì bất thường như: Sốt cao, đau đầu, buồn nôn, ù tai, điếc, cứng gáy, rối loạn tri giác…cần đến ngay cơ sở y tế để khám
