- Đại cương
Liệt dây thần kinh số VII ngoại biên là mất hoặc giảm vận động nửa mặt của những cơ bám da mặt do dây thần kinh số VII chi phối.
Bệnh có thể xảy ra ở mọi đối tượng , không phân biệt giới tính, tuổi tác, đây là căn bệnh không nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể gây ảnh hưởng nặng nề và để lại di chứng (méo miệng, nhắm mắt không kín…) nếu như không được điều trị đúng cách
- Nguyên nhân
– Do lạnh đột ngột, cảm cúm, nhiễm vi rút
– Một số trường hợp khác là do các chấn thương vùng mặt, ở sọ vùng thái dương, xương chũm, viêm tai mũi họng…
– Ngoài ra các tai biến mạch máu não, u não cùng là những nguyên nhân nội khoa dẫn đến liệt dây thần kinh VII.
- Triệu chứng
– Sa trễ da mặt bên liệt, mất trương lực cơ.
– Nhòa rãnh mũi má
– Liệt cơ trễ nửa mặt, có khi thấy lệch vẹo đầu mũi sang bên lành, lệch nhân trung sang bên lành (khi cười nói, khi thổi lửa).
– Môi dưới và mép sa trễ, khó mím miệng, ăn uống rơi vãi, bên liệt thường hay bị dắt thức ăn.
– Trễ mí dưới, mắt nhắm không kín, hay chảy nước mắt, thậm chí khô hoặc loét giác mạc.
Các triệu chứng phổ biến của liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên
4. Giáo dục sức khỏe
4.1. Hướng dẫn chế độ dinh dưỡng
– Ăn thức ăn giàu protein và vitamin, đặc biệt là vitamin nhóm B. Thực phẩm chứa vitamin B6: Thịt gà( bỏ da), các loại ngũ cốc và hạt như đậu nành, hạt hướng dương, hạt óc chó, đậu phộng, rau chân vịt, chuối… Chất này khi vào cơ thể sẽ thúc đẩy hồng cầu được sản sinh, giảm đau thần kinh và chữa lành các tổn thương ở dây thần kinh.
– Thực phẩm chứa nhiều Vitamin C: Vitamin C không chỉ giúp cơ thể nâng cao hệ miễn dịch mà còn có khả năng cải thiện những tổn thương ở dây thần kinh. Các loại trái cây cam, chanh, quýt, bưởi, dứa, dâu tây, kiwi hay cà chua, bắp cải…
Kiêng thực phẩm nhiều chất béo, đồ uống có gas, chất kích thích( rượu, bia, cà phê…),.
4.2. Hướng dẫn chế độ nghỉ ngơi, vận động
Bệnh nhân nghỉ ngơi, vận động nhẹ nhàng. Rửa mặt bằng nước ấm, đeo khẩu trang, nhỏ mắt bằng dung dịch Nariclorid 0.9% hàng ngày, đeo kính khi đi ra ngoài.
4.3. Hướng dẫn khi bệnh nhân điều trị tại bệnh viện
Dùng thuốc đúng theo y lệnh, báo cáo với bác sĩ những bất thường gặp phải để bác sĩ có điều chỉnh kịp thời (xin ý kiến bác sĩ điều trị).
Tuân thủ chặt chẽ theo lời khuyên về chế độ ăn, tập luyện, thay đổi lối sống có lợi cho sức khỏe.
4.4. Hướng dẫn cách phòng bệnh và chăm sóc sau khi ra viện
Phòng bệnh liệt mặt, khi rét tránh mở ca đột ngột để gió lạnh tạt vào mặt.Vào mùa nóng khi ngủ không nên để quạt, máy điều hòa thổi thẳng vào mặt. Đối với những người làm việc và học tập ban đêm, không nên ngồi gần cửa sổ để tránh gió lùa. Ngoài ra, cần điều trị sớm và triệt để các nhiễm khuẩn tai, mũi, họng…
Đi khám lại khi có triệu chứng tái phát: sa trễ da mặt bên liệt, méo miệng…
