Xét nghiệm máu là một trong những xét nghiệm được sử dụng phổ biến trong y khoa nhằm phân tích xác định và định lượng nhiều thông số khác nhau. Kết quả xét nghiệm máu giúp bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe, chẩn đoán, theo dõi bệnh và hiệu quả điều trị.

Vấn đề đặt ra có phải xét nghiệm nào cũng cần nhịn ăn trước khi làm xét nghiệm và phải nhịn ăn bao lâu thì đúng và đảm bảo an toàn. Bài viết sau đây phần nào giải đáp được thắc mắc này của bạn.

1. Vì sao cần nhịn ăn trước khi xét nghiệm máu?

Có một số xét nghiệm chỉ cho kết quả chính xác khi người bệnh nhịn ăn 8 – 10 giờ trước khi làm xét nghiệm. Nguyên nhân là do sau khi ăn, chất dinh dưỡng trong thức ăn sẽ chuyển hóa thành đường glucose để ruột hấp thụ và biến đổi thành năng lượng để nuôi cơ thể. Khi đó, sẽ làm cho lượng đường hoặc mỡ trong máu tăng cao, nếu làm xét nghiệm máu sẽ cho kết quả không chính xác.

Tuy nhiên không phải xét nghiệm máu nào cũng cần phải nhịn ăn, có những xét nghiệm không cần nhịn ăn trước khi lấy máu

KTV xét nghiệm thực hiện kỹ thuật lấy máu tĩnh mạch tại phòng lấy mẫu khoa Xét nghiệm –GPB, Bệnh viện Đa khoa huyện Hà Trung.

2. Các xét nghiệm cần nhịn ăn

a. Xét nghiệm đường huyết

Xét nghiệm đường huyết là đo lượng đường trong máu nhằm đánh giá và chẩn đoán nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Nếu người bệnh đã ăn uống trước khi xét nghiệm có thể khiến lượng đường trong máu tăng và việc xét nghiệm sẽ không đem lại kết quả khách quan chính xác nhất.

Do đó, người bệnh cần nhịn ăn và uống (trừ nước lọc) trong khoảng 8 đến 10 giờ trước khi làm xét nghiệm.

b. Xét nghiệm sắt trong máu

Xét nghiệm sắt trong máu là xét nghiệm đo lượng sắt có trong máu. Kết quả xét nghiệm giúp bác sĩ chẩn đoán các bệnh do thiếu sắt như thiếu máu.

Trong một số thực phẩm chứa sắt, khi ăn uống sẽ được hấp thụ và làm tăng hàm lượng sắt trong máu. Vì vậy, nếu ăn trước khi xét nghiệm sẽ có kết quả không chính xác.

Người bệnh cần tránh sử dụng các thực phẩm chức năng hay vitamin trước khi xét nghiệm vì có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của xét nghiệm. Đồng thời, không ăn bất cứ thứ gì vào buổi sáng trước khi làm xét nghiệm. Nếu trong trường hợp người bệnh đang uống viên sắt hoặc thuốc bổ vitamin tổng hợp chứa sắt, cần ngưng sử dụng thuốc trong 24 giờ trước khi xét nghiệm.

c. Xét nghiệm mỡ máu

Người bệnh cần nhịn ăn từ 8 – 10 giờ trước khi xét nghiệm.

Xét nghiệm mỡ máu nhằm xác định các chỉ số đánh giá tình trạng mỡ trong máu, bao gồm: cholesterol toàn phần, HDL cholesterol, LDL Cholesterol, triglycerid. Nếu lượng LDL-Cholesterol và Triglycerid tăng cao nghĩa là người bệnh có nguy cơ gặp các vấn đề tim mạch cao.

Xét nghiệm mỡ máu là cận lâm sàng được khuyến cáo thực hiện đối với những người trên 45 tuổi. Nếu người bệnh có tiền sử tim mạch thì nên thực hiện tầm soát thường xuyên hơn nhằm kiểm soát lượng mỡ máu trong cơ thể..

d. Xét nghiệm chức năng gan

Xét nghiệm chức năng gan cũng là một trong những xét nghiệm máu thường được chỉ định nhằm đánh giá chức năng của gan, xem xét tình trạng tổn thương gan. Đây cũng là một trong những xét nghiệm mà người bệnh cần nhịn ăn.

e. Các xét nghiệm khác

Bên cạnh các xét nghiệm trên, một số xét nghiệm khác cũng yêu cầu người bệnh nhịn ăn trước khi làm như:

Xét nghiệm đánh giá chức năng thận: Xét nghiệm giúp đánh giá hoạt động của thận. Người bệnh cần nhịn ăn trong 8 – 12 giờ trước khi thực hiện.

Xét nghiệm vitamin B12: Người bệnh thường được yêu cầu nhịn ăn trong 6 – 8 giờ trước khi xét nghiệm. Đồng thời, một số loại thuốc cũng cần ngưng sử dụng theo chỉ định của bác sĩ vì có thể ảnh hưởng đến kết quả.

3. Những xét nghiệm máu không cần nhịn ăn

Một số xét nghiệm không yêu cầu bệnh nhân nhịn ăn như:

– Xét nghiệm nội tiết
– Xét nghiệm ung thư
– Xét nghiệm acid uric trong máu ở bệnh nhân Gout
– Xét nghiệm miễn dịch với bệnh nhân HIV/AIDS
– Xét nghiệm nhóm máu

Những lưu ý khác:

Không riêng gì thức ăn mà các loại nước uống đều gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm máu như : rượu bia,thuốc lá cà phê ,các chất kích thích.

Tuy nhiên bạn có thể uống nước lọc trước khi xét nghiệm .Nước không làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm mà đảm bảo cơ thể không bị mất nước.

Với một số thông tin trên, mong rằng bạn có thể chuẩn bị tốt cho mình trước khi tiến hành xét nghiệm máu.